İşte Tony Scott hakkında kapsamlı bir Wikipedia benzeri markdown formatında makale:
Tony Scott
Tony Scott (Terence "Tony" Scott, 21 Haziran 1944 - 19 Ağustos 2012), İngiliz film yönetmeni ve yapımcı. Hızlı tempolu aksiyon filmleri ve görsel olarak stilize edilmiş sinematografisiyle tanınır. Kardeşi Ridley Scott da tanınmış bir yönetmendir.
Erken Yaşamı ve Eğitimi
Tony Scott, İngiltere'nin Kuzey Tyneside bölgesindeki North Shields şehrinde doğdu. Annesi Elizabeth, babası ise II. Dünya Savaşı gazisi ve ressam olan Edward Scott'tır. Sanat eğitimine teşvik edildi ve genç yaşta film yapımına ilgi duymaya başladı.
Royal College of Art'ta güzel sanatlar eğitimi aldı. Başlangıçta ressam olmak istiyordu ancak kardeşi Ridley'nin etkisiyle film yapımına yöneldi.
Kariyeri
Reklamcılık
Tony Scott, film kariyerine başlamadan önce reklam yönetmeni olarak çalıştı. Kardeşi Ridley Scott'ın şirketi RSA (Ridley Scott Associates) bünyesinde birçok başarılı reklam filmine imza attı. Bu dönemde edindiği deneyim, daha sonraki filmlerindeki görsel stilini ve hızlı kurgu anlayışını şekillendirdi.
Film Yönetmenliği
Tony Scott'ın yönetmenlik kariyerindeki önemli filmler şunlardır:
- The Hunger (1983): David Bowie ve Catherine Deneuve'un başrollerini paylaştığı, gotik atmosferiyle dikkat çeken bir vampir filmidir.
- Top Gun (1986): Tom Cruise'un yıldızını parlattığı, gişe rekorları kıran bir aksiyon filmidir. Deniz Kuvvetleri pilotlarının maceralarını konu alır ve ikonik müzikleriyle de hatırlanır.
- Beverly Hills Cop II (1987): Eddie Murphy'nin başrolünde olduğu, komedi ve aksiyonu bir araya getiren bir devam filmidir.
- Days of Thunder (1990): Tom Cruise ile tekrar çalıştığı, NASCAR yarışlarını konu alan bir aksiyon filmidir.
- The Last Boy Scout (1991): Bruce Willis ve Damon Wayans'ın başrollerini paylaştığı, sert ve esprili diyaloglarıyla öne çıkan bir aksiyon filmidir.
- True Romance (1993): Quentin Tarantino'nun senaryosunu yazdığı, Christian Slater ve Patricia Arquette'in başrollerini paylaştığı bir suç ve romantizm filmidir.
- Crimson Tide (1995): Gene Hackman ve Denzel Washington'ın başrollerini paylaştığı, gerilim dolu bir denizaltı filmidir.
- Enemy of the State (1998): Will Smith'in başrolünde olduğu, devlet sırlarını konu alan bir aksiyon ve gerilim filmidir.
- Spy Game (2001): Robert Redford ve Brad Pitt'in başrollerini paylaştığı, casusluk temasını işleyen bir filmdir.
- Man on Fire (2004): Denzel Washington'ın başrolünde olduğu, aksiyon dolu bir intikam filmidir.
- Domino (2005): Keira Knightley'in başrolünde olduğu, gerçek bir ödül avcısının hayatını konu alan bir aksiyon filmidir.
- Déjà Vu (2006): Denzel Washington'ın başrolünde olduğu, zaman yolculuğu temasını işleyen bir bilim kurgu ve gerilim filmidir.
- The Taking of Pelham 1 2 3 (2009): Denzel Washington ve John Travolta'nın başrollerini paylaştığı, bir metro rehinesi olayını konu alan bir aksiyon filmidir.
- Unstoppable (2010): Denzel Washington ve Chris Pine'ın başrollerini paylaştığı, kontrolden çıkan bir treni durdurmaya çalışan iki adamın hikayesini anlatan bir aksiyon filmidir. Bu, Scott'ın son yönetmenlik çalışmasıdır.
Televizyon
Tony Scott, televizyon dünyasında da aktifti. Kardeşi Ridley Scott ile birlikte birçok televizyon dizisinin yapımcılığını üstlendi. Bunlardan bazıları şunlardır:
- Numb3rs: Matematik dehası bir kardeşin, FBI ajanı abisine suçları çözmede yardım etmesini konu alan bir suç draması dizisi.
- The Good Wife: Eşinin skandalı sonrası avukatlık kariyerine geri dönen bir kadının hikayesini anlatan bir hukuk draması dizisi.
- Killing Lincoln: Amerikan İç Savaşı sırasında yaşanan olayları ve Abraham Lincoln'ün suikastını konu alan bir televizyon filmi.
- Killing Kennedy: John F. Kennedy'nin hayatını ve suikastını konu alan bir televizyon filmi.
Tarzı ve Etkisi
Tony Scott, filmlerinde hızlı kurgu, parlak renkler, hareketli kamera açıları ve stilize edilmiş görsel efektler kullanmasıyla tanınır. Aksiyon sahnelerindeki enerjisi ve gerilim yaratma yeteneği, onu türün önde gelen yönetmenlerinden biri yapmıştır. Ayrıca müzik kullanımında da oldukça başarılıdır ve filmlerinin soundtrack'leri genellikle büyük beğeni toplamıştır.
Tony Scott, birçok genç yönetmen için ilham kaynağı olmuştur ve sinema dünyasına önemli katkılarda bulunmuştur.
Ölümü
19 Ağustos 2012'de, Tony Scott, Los Angeles'taki Vincent Thomas Köprüsü'nden atlayarak intihar etti. Ölümü, sinema dünyasında büyük üzüntü yarattı. Ölüm nedeni hakkında çeşitli spekülasyonlar yapılmış olsa da, ailesi ve yakın çevresi, Scott'ın uzun süredir depresyonla mücadele ettiğini belirtmiştir.
Mirası
Tony Scott, aksiyon sinemasına getirdiği yenilikçi yaklaşım ve görsel stil ile hatırlanmaya devam edecektir. Filmleri, gişe başarısının yanı sıra eleştirmenlerden de övgü almıştır ve popüler kültürde önemli bir yer edinmiştir. Kardeşi Ridley Scott tarafından da anıları yaşatılmaktadır.